Niets is wat het lijkt

Hoe goed kennen wij onszelf? Ben jij iemand die heel eerlijk zichzelf in de spiegel kan aankijken? Of zie je dingen die je zou willen zien of zie je dingen over het hoofd? Over het algemeen hebben alle mensen wel een paar verborgen kantjes. Aspecten van jezelf die je niet een, twee, drie aan de buitenwereld of aan jezelf laat zien. Dat kunnen hele positieve eigenschappen zijn, zoals bijvoorbeeld leeuwenmoed of buitengewone kracht in tijden van hoge nood. Je hebt vast wel eens gehoord dat iemand zomaar een auto optilde om zijn kind te redden. Maar vaak zijn het ook kanten die wij “de schaduw” noemen. Zoals iedereen lopen wij in ons leven kleine en grotere trauma’s op. Worden angsten gecreëerd door wat wij meemaken. En als deze trauma’s niet goed verwerkt kunnen worden dan verhuizen ze naar onze emotionele “kelder”, naar ons onderbewustzijn. Ze worden zo goed verpakt en verstopt dat je er niet gemakkelijk meer bij kunt.

Je zou je bewustzijn kunnen voorstellen als een metaforische ijsberg. Daarvan bevindt zich 95% onder water en slechts 5% steekt boven het wateroppervlakte uit. Het wateroppervlakte kan je zien als een metafoor voor de grens tussen het boven- en onderbewustzijn. In de ijsmassa onder water bevinden zich naast onze ingesleten routines en gedragspatronen ook onze schaduwkanten. Die zitten, zeg maar om even in deze metafoor te blijven, in de onderste laag van de ijsmassa.

Om te groeien en om in onze authenticiteit te kunnen leven (en wie wil dat nu niet?) is het noodzakelijk om onszelf goed te leren kennen. Met alles erop en eraan. Daarbij ontkomen we er niet aan om ook onze schaduwkanten te omarmen. Er zijn vele boeken over volgeschreven. Ik zou je vooral het boek van Karen Hamaker-Zondag kunnen aanraden: Het Projectiemechanisme in de Praktijk. Haar boek is gebaseerd op de Jungiaanse psychologie. Ook Het Schaduw Effect van de schrijvers Deepak Chopra, Debbie Ford en Marianne Williamson is een aanrader.

Het gekke nu is dat de aspecten van onszelf die we niet kunnen (willen) zien of herkennen over het algemeen naar buiten worden geprojecteerd. Op de mensen en situaties die we tegenkomen of waar we onze focus op leggen. Zolang we maar bereid zijn om van onze ervaringen te leren en aan zelfreflectie te doen is dat in principe een heel leerzaam mechanisme. Vervelend wordt het als we niet doorhebben dat we op de ander projecteren omdat het onderliggende trauma of de onderliggende angst niet gezien kan worden. Omdat we de verbinding daarmee zijn kwijtgeraakt. Dat levert, zoals je zult begrijpen, al snel conflicten op. We wijzen dan met de vinger naar de ander, geven de ander de schuld. Spreekwoordelijk zeggen we: wel de splinter in het oog van de ander zien, maar niet de balk in het eigen oog. Of: de pot verwijt de ketel dat ‘ie zwart ziet.

Het projectiemechanisme kan soms heel verrassende gevolgen hebben. Stel je je nu voor dat je je eigen kracht ontkent of niet kunt zien. En als gevolg daarvan een ander dusdanig gaat idealiseren dat je de werkelijke situatie uit het oog verliest. We zien in de ander een “redder” of een “goeroe”. Daarmee geven we onze kracht dus uit handen. Het kan zo maar gebeuren dat die ander op een gegeven moment van zijn of haar voetstuk valt. Dan wordt het tijd om onze eigen kracht weer terug te nemen. Onze schaduwkant wacht geduldig op ons tot we onze kracht weer terugclaimen uit de donkerste hoeken van onze “bewustzijnskelder”.

Door beter begrip te krijgen van het projectiemechanisme kan er een wereld voor je opengaan. Je binnenwereld wordt helderder en ook de manier waarop je de ander waarneemt. Je kunt als gevolg jezelf en de ander zuiverder gaan waarnemen en meer in contact komen met je ware zelf. Dan heb je de buitenwereld niet meer nodig als projectiescherm. Dat heeft positieve gevolgen voor je gezondheid, werk, relaties, financiën e.d.

Wil je beter vat krijgen op het projectiemechanisme? Heb je vragen of houdt iets je bezig? Via mijn praktijk Briljantcoaching bied ik een scala aan methodes en technieken aan om je “kelder” of zo je wilt “de ijsberg onder water” te verkennen, te begrijpen, te omarmen en te healen in je bewuste zelf. Altijd binnen een veilig en compassievol kader.

Ken uzelve! en wees welkom voor een consult bij www.briljantcoaching.nl